Dev to webs {Coding…}

เรียนรู้การพัฒนาซอฟเวอร์ เพื่อความรู้ที่ยั่งยืน

บทที่ 6: ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์และการเปรียบเทียบ

1. ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์ (Arithmetic Operators)

ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์ใน PHP ใช้สำหรับการคำนวณทางคณิตศาสตร์ ซึ่งประกอบไปด้วยการบวก ลบ คูณ หาร และการหาเศษ เหมาะสำหรับการคำนวณค่าในโปรแกรมที่ต้องใช้คณิตศาสตร์พื้นฐาน

ตัวดำเนินการหลักที่ใช้ใน PHP ได้แก่:

ตัวดำเนินการชื่อตัวอย่างคำอธิบาย
+การบวกx + yผลลัพธ์คือผลรวมของ x และ y
-การลบx - yผลลัพธ์คือผลต่างระหว่าง x และ y
*การคูณx * yผลลัพธ์คือผลคูณของ x และ y
/การหารx / yผลลัพธ์คือผลหารของ x และ y
%การหาเศษx % yผลลัพธ์คือเศษที่เหลือจากการหาร

ตัวอย่างการใช้งานตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์

<?php
$x = 10;
$y = 3;

echo "การบวก: " . ($x + $y) . "<br>";  // ผลลัพธ์: 13
echo "การลบ: " . ($x - $y) . "<br>";   // ผลลัพธ์: 7
echo "การคูณ: " . ($x * $y) . "<br>";  // ผลลัพธ์: 30
echo "การหาร: " . ($x / $y) . "<br>";  // ผลลัพธ์: 3.3333
echo "การหาเศษ: " . ($x % $y) . "<br>";// ผลลัพธ์: 1
?>

2. ตัวดำเนินการเพิ่มและลดค่า (Increment and Decrement Operators)

PHP มีตัวดำเนินการเพิ่มค่าและลดค่าที่ใช้ในการเพิ่มหรือลดค่าตัวแปรทีละ 1 ซึ่งมีรูปแบบดังนี้:

ตัวดำเนินการชื่อคำอธิบาย
++$xเพิ่มค่าก่อนใช้งานเพิ่มค่า x ก่อนนำไปใช้ในคำสั่ง
$x++เพิ่มค่าหลังใช้งานใช้ค่า x ก่อนแล้วจึงเพิ่มค่า 1
--$xลดค่าก่อนใช้งานลดค่า x ก่อนนำไปใช้ในคำสั่ง
$x--ลดค่าหลังใช้งานใช้ค่า x ก่อนแล้วจึงลดค่า 1

ตัวอย่างการใช้ตัวดำเนินการเพิ่มและลดค่า

<?php
$x = 5;
echo "++x: " . ++$x . "<br>"; // เพิ่มค่าแล้วแสดงผลทันที: 6
echo "x++: " . $x++ . "<br>"; // แสดงผลก่อนแล้วเพิ่มค่า: 6 (x = 7 หลังคำสั่งนี้)
echo "x หลังจากเพิ่มค่า: " . $x . "<br>"; // ผลลัพธ์: 7
?>

3. ตัวดำเนินการเปรียบเทียบ (Comparison Operators)

ตัวดำเนินการเปรียบเทียบใน PHP ใช้เพื่อเปรียบเทียบค่าระหว่างตัวแปรหรือค่าคงที่ โดยจะคืนค่ากลับเป็น true หรือ false ซึ่งใช้ในเงื่อนไขการตัดสินใจและการควบคุมการทำงานในโปรแกรม

ตัวดำเนินการชื่อตัวอย่างคำอธิบาย
==เท่ากับ$x == $yคืนค่า true หาก x เท่ากับ y
===เท่ากับและชนิดเดียวกัน$x === $yคืนค่า true หาก x เท่ากับ y และมีชนิดเดียวกัน
!=ไม่เท่ากับ$x != $yคืนค่า true หาก x ไม่เท่ากับ y
<>ไม่เท่ากับ$x <> $yคืนค่า true หาก x ไม่เท่ากับ y
!==ไม่เท่ากับและชนิดต่างกัน$x !== $yคืนค่า true หาก x ไม่เท่ากับ y หรือมีชนิดต่างกัน
>มากกว่า$x > $yคืนค่า true หาก x มากกว่า y
<น้อยกว่า$x < $yคืนค่า true หาก x น้อยกว่า y
>=มากกว่าหรือเท่ากับ$x >= $yคืนค่า true หาก x มากกว่าหรือเท่ากับ y
<=น้อยกว่าหรือเท่ากับ$x <= $yคืนค่า true หาก x น้อยกว่าหรือเท่ากับ y

ตัวอย่างการใช้งานตัวดำเนินการเปรียบเทียบ

<?php
$a = 10;
$b = 20;

echo "a == b: " . ($a == $b) . "<br>"; // ผลลัพธ์: false
echo "a != b: " . ($a != $b) . "<br>"; // ผลลัพธ์: true
echo "a < b: " . ($a < $b) . "<br>";   // ผลลัพธ์: true
echo "a > b: " . ($a > $b) . "<br>";   // ผลลัพธ์: false
?>

4. ตัวดำเนินการทางตรรกะ (Logical Operators)

ตัวดำเนินการทางตรรกะใช้ในเงื่อนไขเพื่อรวมค่าความจริง (boolean) หลายๆ ค่าเข้าด้วยกัน

ตัวดำเนินการชื่อคำอธิบาย
&&ANDคืนค่า true เมื่อเงื่อนไขทั้งคู่เป็นจริง
``
!NOTคืนค่า true เมื่อเงื่อนไขเป็นเท็จ (ใช้สลับค่าจากจริงเป็นเท็จหรือเท็จเป็นจริง)

ตัวอย่างการใช้ตัวดำเนินการทางตรรกะ

<?php
$is_member = true;
$has_coupon = false;

if ($is_member && $has_coupon) {
    echo "คุณได้รับส่วนลดเพิ่มเติม";
} else {
    echo "คุณไม่ได้รับส่วนลดเพิ่มเติม";
}
?>

ในตัวอย่างนี้ โปรแกรมจะตรวจสอบว่าผู้ใช้เป็นสมาชิกและมีคูปองด้วยหรือไม่ (true ทั้งคู่) ซึ่งหากเป็นจริงทั้งสองเงื่อนไขก็จะแสดงข้อความว่าได้รับส่วนลดเพิ่มเติม


5. การใช้ตัวดำเนินการในโปรเจกต์จริง

ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์และการเปรียบเทียบมีบทบาทสำคัญในโปรเจกต์จริง เช่น การคำนวณราคา เปรียบเทียบค่าเพื่อแสดงผล หรือเงื่อนไขการตรวจสอบสิทธิ์

5.1 การคำนวณราคาสินค้ารวมภาษี

ใช้ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์ในการคำนวณราคารวมภาษี โดยจะมีตัวแปรที่เก็บภาษีเป็นเปอร์เซ็นต์ และใช้ในการคำนวณ

<?php
$price = 200;
$tax_rate = 0.07;
$total_price = $price + ($price * $tax_rate);
echo "ราคารวมภาษี: $total_price บาท";
?>

5.2 การตรวจสอบสิทธิ์การเข้าใช้งาน

ใช้ตัวดำเนินการเปรียบเทียบและตรรกะในการตรวจสอบสิทธิ์ เช่น ตรวจสอบว่าผู้ใช้เข้าสู่ระบบและมีสิทธิ์ใช้งานในหน้าที่ต้องการ

<?php
$is_logged_in = true;
$is_admin = false;

if ($is_logged_in && $is_admin) {
    echo "ยินดีต้อนรับสู่ระบบจัดการ";
} else {
    echo "คุณไม่มีสิทธิ์เข้าถึงหน้านี้";
}
?>

ในตัวอย่างนี้:

  • ระบบจะตรวจสอบเงื่อนไขสองข้อพร้อมกัน คือต้องเป็นผู้ใช้ที่ล็อกอินและมีสิทธิ์เป็นแอดมิน จึงจะสามารถเข้าถึงหน้าจัดการได้

6. บทสรุป

ตัวดำเนินการทางคณิตศาสตร์และการเปรียบเทียบใน PHP เป็นพื้นฐานที่สำคัญ ช่วยให้การเขียนโค้ดมีความยืดหยุ่นและมีความสามารถในการคำนวณ เงื่อนไข และการควบคุมการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Comments

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *